ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔အတြက္ ဗုဒၶဝင္အက်ဥ္း
၁။ လူအမည္=သိဒၶတၳ
၂။ ဘုရားဘြဲ႔=ေဂါတမ
၃။ မိဘအမည္=သုေဒၶါဒနမင္း ႏွင့္ မဟာမာယာေဒ၀ီ
၄။ ၾကင္ယာေတာ္=ယေသာ္ဓရာ ( ဘဒၵကဥၥနာ )
၅။ ရင္ေသြးေတာ္=ရာဟုလာ
၆။ ေယာက္ဖေတာ္=ေဒ၀ဒတ္ (ေဒဝဒတၳ)
၇။ မိေထြးေတာ္=ေဂါတမီ
၈။ ေနျပည္ေတာ္=ကပိလ၀တ္ျပည္ ( သကၠတိုင္း၊ မဇၩိမေဒသ )
၉။ ဖြားရာဌာန=လုမၺိနီဥယ်ာဥ္ ( ကပိလ၀တ္ႏွင့္ ေဒ၀ဒဟၾကား )
၁၀။ နန္းစံႏွစ္=၁၃-ႏွစ္ၾကာ ( ၁၆-ႏွစ္မွ ၂၉ ႏွစ္ထိ )
၁၁။ နိမိတ္ႀကီးမ်ား=သူအို, သူနာ, သူေသ, ရဟန္း
၁၂။ ဗ်ာဒိတ္ခံယူေသာဘ၀=သုေမဓာရေသ့ဘ၀
၁၃။ ဗ်ာဒိတ္ခံယူေသာေန႔=ကဆုန္လျပည့္ေန႔
၁၄။ ဗ်ာဒိတ္ေပးေသာဘုရား=ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရား
၁၅။ ပါရမီျဖည့္ဖက္=သုမိတၱာအမ်ိဳးသမီး ( ယေသာ္ဓရာအေလာင္း )
၁၆။ ပါရမီျဖည့္ရာကာလ=ေလးသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတသိန္း ( သုေမဓာဘ၀ မွ ေ၀ႆႏၲရာဘ၀အထိ)
၁၇။ ပါရမီျဖည့္ရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္=သတၱ၀ါမ်ားအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္ရန္
၁၈။ ဒုကၠရစရိယာ က်င့္ရေသာႏွစ္=၆-ႏွစ္ၾကာ ( ၉၇-မွ-၁၀၃ ထိ )
၁၉။ ဒုကၠရစရိယာ က်င့္သည့္ေနရာ=ဥရုေ၀ဠေတာ
၂၀။ ဘုရားျဖစ္ခ်ိန္ သက္ေတာ္=၃၅-ႏွစ္အရြယ္
၂၁။ ဘုရားပြင့္ရာ သက္တမ္း=၁၀၀-တမ္း
၂၂။ အလုပ္အေကၽြး=ပဥၥ၀ဂၢီ ငါးဦး ( ဒုကၠရစရိယာ က်င့္ခိုက္ )။
၂၃။ တရားဦးေဟာသည့္ေနရာ=ဗာရာဏသီ မိဂဒါ၀ုန္ေတာ
၂၄။ ပထမဆံုး သာ၀က=ပဥၥ၀ဂၢီ ငါးဦး
၂၅။ ေနာက္ဆံုးကၽြတ္ေသာ သာ၀က=သုဘဒၵပရိဗိုဇ္
၂၆။ လက္ယာရံ အဂၢသာ၀က-အရွင္သာရိပုတၱရာ
၂၇။ လက္၀ဲရံ အဂၢသာ၀က=အရွင္ေမာဂၢလာန္
၂၈။ အဆံုးအမ သာသနာ=ပရိယတၱိ, ပဋိပတၱိ, ပဋိေ၀ဓ
၂၉။ က်င့္စဥ္သိကၡာ=သီလ, သမာဓိ, ပညာ
၃၀။ ခ်မွတ္ေသာ လမ္းစဥ္=မဇၩိမပဋိပဒါ ( မဂၢင္လမ္းစဥ္ )
၃၁။ သေႏၶယူေသာေန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၆၇-ခု၊ ၀ါဆိုလျပည့္၊ ၾကာသပေတးေန႔။
၃၂။ ဖြားျမင္ေသာေန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈-ခု၊ ကဆုန္လျပည့္၊ ေသာၾကာေန႔။
၃၃။ ေတာထြက္ေသာေန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၉၇-ခု၊ ၀ါဆိုလျပည့္၊ တနလၤာေန႔။
၃၄။ ဘုရားျဖစ္ေသာေန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု၊ ကဆုန္လျပည့္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔။
၃၅။ ဓမၼစၾကာေဟာေသာေန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခု၊ ၀ါဆိုလျပည့္၊ စေနေန႔။
၃၆။ ပရိနိဗၺာန္စံေသာန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈-ခု၊ ကဆုန္လျပည့္၊ အဂၤါေန႔။
၃၇။ ေတေဇာဓာတ္ေလာင္ေသာေန႔=မဟာသကၠရာဇ္ ၁၄၈-ခု၊ ကဆုန္လဆုတ္ ၁၂-ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔။
.........................................................................................................................................
ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဗုဒၶ၀င္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေဆာင္ပုဒ္
မ, သိ, ၾက, လတ္ ၊ ေတြး, ဆ, အပ္ ၊ ေန႔ျမတ္ ခုနစ္ေထြ ။
သန္, ဖြား, ေတာ, ပြင့္ ၊ စက္, စု, သင့္ ၊ ရွင္ပင့္ သာကီေဆြ ။
ရွင္းလင္းခ်က္မ်ား
၁။ မ=ၾကာသပေတးေန႔တြင္
သန္=ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူပါသည္။
၂။ သိ=ေသာၾကာေန႔တြင္
ဖြား=ဖြားျမင္ေတာ္မူပါသည္။
၃။ ၾက=တနလၤာေန႔တြင္
ေတာ=ေတာထြက္ေတာ္မူပါသည္။
၄။ လတ္=ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္
ပြင့္=ဘုရားပြင့္ (ျဖစ္) ေတာ္မူပါသည္။
၅။ ေတြး=စေနေန႔တြင္
စက္=ဓမၼစၾကာတရား ေဟာေတာ္မူပါသည္။
၆။ ဆ=အဂၤါေန႔တြင္
စု=စုတိ ( ပရိနိဗၺာန္ ) စံေတာ္မူပါသည္။
၇။ အပ္=တနဂၤေႏြေန႔တြင္
သင့္=ေတေဇာဓာတ္ ( မီးသင့္ ) ေလာင္ေတာ္မူပါသည္။
..........................................................................................................................................
ဗုဒၵဘာသာ၀င္တိုင္းရသင္႔တဲ႔ဘုရားရွိခိုးပါ
( လယ္တီဆရာေတာ္ ေရးသားေသာ ဗုဒၶ၀င္ဘုရားရွိခိုး လကၤာ )
၁။ သေႏၶယူေသာေန႔ ( မ=သန္ )
သံုးလူ႔ရွင္ပင္၊ ကၽြန္႔ထိပ္တင္၊ ေသာင္းခြင္စၾကာ၀ဠာ၊ နတ္ျဗဟၼာတို႔၊ ညီညာရံုးစု၊ ေတာင္းပန္မႈေၾကာင့္၊ ရတုနဂို၊ ရႊန္းရႊန္းစိုသည္၊ ၀ါဆိုလေျပ႔၊ ၾကြက္မင္းေန႔၀ယ္၊ ခ်မ္းေျမ႔ၾကည္ျဖဴ၊ သေႏၶယူသည္၊ နတ္လူျငိမ္းဖို႔ ကိန္းပါကိုး။
၂။ ဖြားေတာ္မူေသာေန႔(သိ=ဖြား)
သေႏၶယူကာ၊ ဆယ္လၾကာေသာ္၊ မဟာသကၠရာဇ္၊ ေျခာက္ဆယ့္ရွစ္ၾကံဳ၊ ကဆုန္လေျပ့၊ ေသာၾကာေန႔၀ယ္၊ ခ်မ္းေျမ့စံုစီ၊ လုမၺိနီ၌၊ မဟီလႈိက္ဆူ၊ ဖြားေတာ္မူသည္၊ နတ္လူေအာင္ျမိဳ႔ လမ္းပါကိုး။
၃။ ေတာထြက္ေသာေန႔ ( ၾက=ေတာ )
ဖြားျမင္ေျမာက္ေသာ္၊ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္၀ယ္၊ ပ်ိဳႏုနယ္၌၊ သံုးသြယ္ေရႊနန္း၊ သိမ္းျမန္းျပီးလစ္၊ ဆယ့္သံုးႏွစ္လွ်င္၊ ဘုန္းသစ္လွ်ံလူ၊ စံေတာ္မူ၍၊ ရြယ္မူႏုျဖိဳး၊ ႏွစ္ဆယ့္ကိုး၀ယ္၊ ေလးမ်ိဳးနိမိတ္၊ နတ္ျပဟိတ္ေၾကာင့္၊ ေရႊစိတ္ျငင္ျငိဳ၊ သံေ၀ပိုက၊ ၀ါဆိုလေျပ့၊ က်ားမင္းေန႔၀ယ္၊ ခ်မ္းေျမ့ရဂံု၊ ေတာရလႈံသည္၊ စံုျမိဳင္ပင္ရိပ္ ခန္းမွာကိုး။
၄။ ဘုရားျဖစ္ေသာေန႔ ( လတ္=ပြင့္ )
ေတာရပ္ျမိဳင္ေပၚ၊ ေျခာက္ႏွစ္ေပ်ာ္၍၊ ခါေတာ္တဖံု၊ ပြင့္ခ်ိန္ၾကံဳက၊ ကဆုန္လေျပ့၊ ဆင္မင္းေန႔၀ယ္၊ ေျမ့ပရေမ၊ ပလႅင္ေဗြထက္၊ ေရႊေညာင္ေတာ္ႀကီး၊ ဗိတာန္ထီးႏွင့္၊ မျငီးၾကည္ျဖဴ၊ ေနေတာ္မူလ်က္၊ ရန္ျမဴခပင္း၊ အမိုက္ သင္းကို၊ အရွင္းပယ္ေဖ်ာက္၊ အလင္းေပါက္က၊ ထြန္းေတာက္ဘုန္းေတာ္၊ ေသာင္းလံုးေက်ာ္သည္၊ သံုးေဖာ္ လူတို႔ ျငမ္းပါကိုး။
၅။ ဓမၼစၾကာေဟာေသာေန႔ ( ေတြး=စက္ )
ဘုရားျဖစ္ခါ၊ မိဂဒါသို႔၊ စၾကာေရႊဘြား၊ ျဖန္႔ခ်ီသြား၍၊ ငါးပါး၀ဂၢီ၊ စံုအညီႏွင့္၊ မဟီတေသာင္း၊ တိုက္အေပါင္းမွ၊ ခေညာင္းကပ္လာ၊ နတ္ျဗဟၼာအား၊ ၀ါဆိုလေျပ့၊ စေနေန႔၀ယ္၊ ေၾကြ ႔ေၾကြ ႔လွ်ံတက္၊ ဓမၼစက္ကို၊ မိန္႔ျမြက္ ေထြျပား၊ ေဟာေဖာ္ၾကားသည္၊ တရားနတ္စည္ ရြမ္းတယ္ကို။
၆။ ပရိနိဗၺာန္စံေသာေန႔ ( ဆ=စု )
တရားနတ္စည္၊ ေဆာ္ရြမ္းလည္က၊ သံုးမည္ဘံုသိုက္၊ တေသာင္းတိုက္၀ယ္၊ ကၽြတ္ထိုက္သသူ၊ နတ္လူျဗဟၼာ၊ သတၱ၀ါကို၊ ေခမာေသာင္သို႔၊ ေဖာင္ကူးတို႔ျဖင့္၊ ေဆာင္ပို႔ျပီးခါ၊ ၀ါေလးဆယ့္ငါး၊ သက္ကား ရွစ္ဆယ္၊ စံုျပည့္ၾကြယ္က၊ ရာေလးဆယ့္ရွစ္၊ သကၠရာဇ္၀ယ္၊ နယ္မလႅာတိုင္း၊ စံႏႈိင္းမယုတ္၊ ကုသိနာရံု၊ အင္ၾကင္းစံု၌၊ ကဆုန္လေျပ့၊ အဂၤါေန႔၀ယ္၊ ခ်မ္းေျမ့နိဗၺဴ၊ စံေတာ္မူသည္၊ ၀ွန္းဆူေသာင္းလံုး ေက်ာ္တယ္ကို။
၇။ ေတေဇာဓာတ္ ေလာင္ေသာေန႔ ( အပ္=သင့္ )
နိဗၺဴစံျပီ၊ ရႈမအီသား၊ သိဂႌေရႊေလွာ္၊ အေလာင္းေတာ္ကို၊ ထိုေရာ္ကဆုန္၊ လဆုတ္ၾကံဳ၍၊ ဂဠဳန္ေန႔၀ယ္၊ ခိုးေငြ႔ မေႏွာ၊ ဓာတ္ေတေဇာလွ်င္၊ ရွင္ေစာဉာဏ္စက္၊ ဓိ႒ာန္ခ်က္ျဖင့္၊ လွ်ံတက္ေကာ္ေရာ္၊ မီးပူဇာ္သည္၊ ေမြေတာ္ရွစ္ စိတ္ ၾကြင္းတယ္ကို။
ထိုခုနစ္ေန႔၊ သာခ်မ္းေျမ့ကို၊ ေဆြ႔ေဆြ႔ၾကည္ျဖဴ၊ အာရံုယူလ်က္၊ သံုးလူတို႔နတ္၊ ျမတ္ထက္ ျမတ္သား၊ အထြဋ္ ေခါင္ဖ်ား၊ ကိုယ္ေတာ္ဘုရားကို၊ သံုးပါးမွန္စြာ၊ ၀ႏၵနာျဖင့္၊ သဒၶါျဖိဳးျဖိဳး၊ ကၽြန္ရွိခိုးသည္၊ ေကာင္းက်ိဳးခပ္သိမ္း ၾကြယ္ေစေသာ္။
အရွင္ စႏၵိမာ (ဓမၼလရိပ္)
ဓမၼာစရိယ၊ ၀ိနယ၀ိဒူ၊ အဘိဓမၼ၀ိဒူ၊
M.A (Buddhist Philosophy)Dip.In Eng, Hons.Dip.In IT
ဆန္စကရစ္ တကၠသိုလ္၊
ဗာရာဏသီ၊ အိႏၵိယနိဳင္ငံ
"
